EURO là một trong những giải đấu bóng đá danh giá nhất thế giới. Đây là sân chơi quy tụ những đội tuyển mạnh nhất châu Âu, nơi các ngôi sao sáng giá nhất thể hiện tài năng và tạo ra những trận đấu kịch tính. Vậy EURO được tổ chức lần đầu tiên vào năm nào? Những thông tin liên quan đến giải đấu. Tất cả sẽ được 90 Phút TV giải đáp chi tiết qua bài viết dưới đây, cùng theo dõi nhé!
I. EURO được tổ chức lần đầu tiên vào năm nào?
Giải vô địch bóng đá châu Âu lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1960 với tên gọi ban đầu là Cúp các quốc gia châu Âu (European Nations’ Cup). Đây là giải đấu do Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) tổ chức, nhằm tìm ra đội tuyển mạnh nhất châu Âu.
Giải đấu lần đầu tiên chỉ có 4 đội tuyển tham dự vòng chung kết, bao gồm Liên Xô, Nam Tư, Tiệp Khắc và Pháp. Trận chung kết diễn ra tại sân Công viên các Hoàng tử (Parc des Princes) ở Paris, Liên Xô đánh bại Nam Tư với tỷ số 2-1 để trở thành đội tuyển đầu tiên vô địch châu Âu.
Sự ra đời của EURO 1960 là kết quả của nỗ lực từ Henri Delaunay, Tổng thư ký đầu tiên của UEFA, người đã đề xuất ý tưởng tổ chức một giải đấu dành riêng cho các đội tuyển quốc gia châu Âu từ năm 1927. Tuy nhiên, mãi đến năm 1958, UEFA mới chính thức phê duyệt kế hoạch này và tổ chức giải đấu đầu tiên vào năm 1960.
II. Lịch sử hình thành và phát triển giải Euro
Khái niệm về một giải đấu bóng đá cấp độ đội tuyển quốc gia dành riêng cho các quốc gia châu Âu bắt đầu từ cuối những năm 1920. Người có công lớn nhất trong việc đề xuất và thúc đẩy ý tưởng này là Henri Delaunay, cựu Tổng thư ký Liên đoàn bóng đá Pháp (FFF). Ông tin rằng châu Âu cần có một giải đấu riêng để các đội tuyển quốc gia tranh tài, giống như Copa América của Nam Mỹ.
Năm 1927, Henri Delaunay chính thức đưa ra đề xuất về một giải đấu dành riêng cho các đội tuyển châu Âu. Tuy nhiên, thời điểm đó, FIFA đang tập trung tổ chức World Cup, khiến ý tưởng này không nhận được nhiều sự ủng hộ. Phải đến năm 1954, khi Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) được thành lập, kế hoạch tổ chức giải đấu mới được xem xét một cách nghiêm túc. Delaunay không còn sống để chứng kiến thành quả của mình, nhưng công lao của ông được vinh danh bằng việc đặt tên cho chiếc cúp vô địch Euro là Cúp Henri Delaunay.
III. Thể thức thi đấu của giải Euro
EURO là một trong những giải đấu danh giá nhất thế giới, quy tụ những đội tuyển hàng đầu châu lục. Trải qua nhiều lần thay đổi, thể thức thi đấu của Euro đã có những bước phát triển lớn để nâng cao tính cạnh tranh và hấp dẫn. Theo 90PhutTV tìm hiểu, hiện tại, kể từ Euro 2016, giải đấu đã mở rộng lên 24 đội, áp dụng thể thức gồm vòng bảng và vòng loại trực tiếp.
1. Số lượng đội tham dự
Từ khi được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1960, Euro chỉ có 4 đội tham dự vòng chung kết. Số lượng này tăng lên 8 đội vào năm 1980, rồi lên 16 đội vào năm 1996, và cuối cùng là 24 đội từ Euro 2016 cho đến nay. Việc mở rộng giúp nhiều đội tuyển có cơ hội tham gia hơn, làm tăng tính hấp dẫn và bất ngờ của giải đấu.
2. Thể thức vòng loại Euro
Trước khi đến với vòng chung kết, các đội tuyển phải vượt qua vòng loại Euro, thường bắt đầu khoảng 2 năm trước giải đấu.
- Các đội được chia bảng: UEFA chia các đội tuyển thành 10 bảng (5 bảng có 5 đội, 5 bảng có 6 đội). Các đội đá vòng tròn hai lượt (sân nhà – sân khách).
- Hai đội đứng đầu mỗi bảng: Giành vé trực tiếp tham dự Euro.
- Ba suất còn lại: Được quyết định thông qua vòng play-off, nơi các đội giành thành tích tốt ở UEFA Nations League nhưng chưa có vé sẽ thi đấu tranh suất dự vòng chung kết.
Tổng cộng, sẽ có 24 đội vượt qua vòng loại để tiến vào vòng chung kết Euro.
3. Thể thức vòng chung kết Euro
Vòng bảng
- 24 đội tuyển được chia thành 6 bảng đấu (A, B, C, D, E, F), mỗi bảng gồm 4 đội.
- Các đội đá vòng tròn một lượt, mỗi đội gặp 3 đối thủ trong bảng.
- Hai đội đứng đầu mỗi bảng (12 đội) và 4 đội xếp thứ ba có thành tích tốt nhất sẽ vào vòng 16 đội.
Tiêu chí xếp hạng vòng bảng
Nếu hai đội bằng điểm nhau, các tiêu chí sau sẽ được xét lần lượt:
- Thành tích đối đầu giữa các đội bằng điểm.
- Hiệu số bàn thắng bại trong toàn bộ vòng bảng.
- Số bàn thắng ghi được.
- Số trận thắng nhiều hơn.
- Điểm fair-play (số thẻ vàng, thẻ đỏ).
- Bốc thăm của UEFA.
Sau khi kết thúc vòng bảng, 16 đội xuất sắc nhất sẽ bước vào vòng đấu loại trực tiếp.
Vòng loại trực tiếp
Từ vòng 16 đội trở đi, các trận đấu diễn ra theo thể thức loại trực tiếp. Nếu hai đội hòa sau 90 phút thi đấu chính thức, trận đấu sẽ bước vào hiệp phụ (2 hiệp, mỗi hiệp 15 phút). Nếu vẫn hòa, trận đấu sẽ được phân định bằng loạt sút luân lưu 11m.
Lịch trình vòng knock-out
- Vòng 16 đội: 16 đội xuất sắc nhất tranh vé vào tứ kết.
- Tứ kết: 8 đội giành chiến thắng sẽ vào bán kết.
- Bán kết: 4 đội mạnh nhất tranh hai suất vào chung kết.
- Chung kết: Hai đội xuất sắc nhất tranh chức vô địch.
IV. Danh sách các đội vô địch Euro từ 1960 đến 2024
Tính đến năm 2025, danh sách các đội tuyển từng vô địch Euro như sau:
- Tây Ban Nha (4 lần): 1964, 2008, 2012, 2024
- Đức (3 lần): 1972, 1980, 1996
- Pháp (2 lần): 1984, 2000
- Ý (2 lần): 1968, 2020
- Bồ Đào Nha (1 lần): 2016
- Hà Lan (1 lần): 1988
- Đan Mạch (1 lần): 1992
- Hy Lạp (1 lần): 2004
- Tiệp Khắc (1 lần): 1976
- Liên Xô (1 lần): 1960
V. Kết luận
Như vậy Euro được tổ chức lần đầu tiên vào năm nào đã được 90p TV giải đáp chi tiết. Cũng như cung cấp thêm nhiều thông tin hữu ích liên quan đến giải đấu này. EURO hứa hẹn sẽ tiếp tục là sân chơi hấp dẫn nhất của bóng đá châu Âu trong nhiều năm tới.